Preferencje podatkowe
Mając na uwadze jak trudno jest startupom utrzymać się na rynku, zwłaszcza w pierwszych latach działania (statystycznie na świecie upada 9 na 10 startupów, co potwierdzają m.in. badania Uniwersytetu Stanforda i Berkeley), ale też będąc świadomym, jak cenne są to spółki dla rozwoju gospodarki, Ministerstwo Finansów wprowadziło w ramach Polskiego Ładu (styczeń 2022 rok) ulgi podatkowe dla podmiotów inwestujących w startupy.
Preferencje podatkowe dotyczą inwestowania w startupy za pośrednictwem venture capital i pozwalają na skorzystanie z ulgi w wysokości 50 proc. kwoty inwestycji w roku podatkowym. Można więc odliczyć od dochodu podlegającego opodatkowaniu skalą podatkową albo podatkiem liniowym do nawet 250 tys. zł w roku podatkowym.
Co ważne, z tej swoistej zachęty finansowej można skorzystać wyłącznie w formie alternatywnej spółki inwestycyjnej (ASI) bądź inwestując bezpośrednio w spółki kapitałowe, w których co najmniej 5 proc. udziałów czy akcji ma właśnie alternatywna spółka inwestycyjna. Zdaniem resortu, „poprawi to dostęp do finansowania dla startupów i ASI, które inwestują w startupy”.
Chcąc skorzystać z ulgi należy spełnić jeszcze dodatkowe warunki. Jednym z nich jest, iż wspólnikiem w alternatywnej spółce inwestycyjnej ma być podmiot, który „nabył lub objął udziały w ASI sfinansowane ze środków europejskich, niemające charakteru bezzwrotnego oraz przeznaczone na inwestycje venture capital w Polsce”. Ponadto podatnik musi zawrzeć z alternatywną spółką inwestycyjną umowę inwestycyjną, a także „nie może być z ASI albo ze spółką kapitałową, w której ASI posiada co najmniej 5 proc. udziałów podmiotem powiązanym w okresie dwóch lat poprzedzających dzień pierwszego nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w ASI lub spółce kapitałowej”. Do tego bierze się pod uwagę okres nabycia akcji czy udziałów – podatnik musi być w ich posiadaniu od co najmniej dwóch lat.
Już w styczniu 2019 roku rząd zachęcał do inwestycji w startupy likwidując podwójne opodatkowanie alternatywnych spółek inwestycyjnych. Jako warunek postawiono, że ASI zobowiązana jest, aby mieć – co najmniej przez dwa lata – 10 proc. udziałów w kapitale spółki, w której sprzedaje udziałowe papiery wartościowe.
Przypomnijmy, że ASI jest względnie nową kategorią podmiotów na rynku venture capital, którą można w Polsce tworzyć od 2016 roku. Chcąc rozpocząć prowadzenie takiej działalności należy uzyskać zgodę Komisji Nadzoru Finansowego (w przypadku funduszy o małej kapitalizacji wystarczy wpis do rejestru Zarządzających ASI).